مظفرالدین قاجار؛ مردی از جنس تاریخ
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۶۹۰۸۴
همین دیروز|گروه تاریخ خبرگزاری فارس- امین رحیمی: مظفرالدین کلاً شاه جالبی بود در میان قاجارها. از کودکی بدنی ضعیف و بیمار داشت و حدود ۴۰ سال هم ولیعهد بود و بالاخره در سال ۱۲۷۵ شمسی با عصا بر تخت سلطنت نشست و حکیم‌الملک، پزشک مخصوص وی گفته بود ۴ سال بیشتر دوام نمی‌آورد اما بیش از ۱۰ سال دوام آورد؛ تا سال ۱۲۸۵ شمسی.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نخستین آرتیست سینمای ایران
کار دیگر مظفرالدین این بود که سینما را به ایران آورد! سال ۱۲۷۹ شمسی در سفر فرنگ این اختراع عجیب را دیده بود و خودش روایت کرده است: «روز شنبه... به تالار جشن رفتیم که در آنجا سینموفتوگراف [وی به‌اشتباه سینماتوگراف را سینموفتوگراف تلفظ می‌کرد] که عکس مجسم و متحرک [است] نمایش می‌دهند...
اول ورود به تالار جشن که نمودیم خیلی از نظر ما بزرگ جلوه کرد... پرده بسیار بزرگی در وسط تالار بلند کردند و تمام چراغ‌های الکتریک را خاموش نموده عکس [تصاویر فیلم] را به آن پرده بزرگ انداختند. خیلی تماشا دادند؛ من‌جمله مسافرین آفریقا و عربستان را که در صحرای آفریقا راه می‌پیمایند که بسیار دیدنی بود... انواع چیزهای دیگر دیده شد که خیلی تماشا داشت. به عکاس‌باشی دستورالعمل داده‌ایم همه قِسم آنها را [اسباب فیلم‌برداری و نمایش سینما را] خریده و به طهران بیاورند که ان‌شاءالله همانجا درست کرده به نوکرهای خودمان نشان بدهیم. به‌قدر سی پرده امشب تماشا کردیم.»
مظفرالدین همانجا به ابراهیم خان عکاس‌باشی دستور می‌دهد که اولین دوربین فیلم‌برداری را برای ایران بخرد و کار با آن را یاد بگیرد و در سفر فرنگ هم از مراسم «جشن گُل» در بلژیک فیلم بگیرد که همین شده نخستین فیلم ایرانی و مظفرالدین درباره‌اش نوشته: «امروز عید گل است و ما را دعوت به تماشا نمودند. رفتیم به تماشا. جناب اشرف صدراعظم و وزیر دربار هم در رکاب بودند. بسیار عید باتماشایی بود. تمام کالسکه‌ها را با گل مزین کرده و توی کالسکه‌ها و چرخ‌ها را پُر از گل نموده بودند که کالسکه‌ها پیدا نبود و خانم‌ها سوار کالسکه‌ها شده با دسته‌های گل در جلوی ما عبور می‌کردند و عکاس‌باشی هم مشغول عکس سینموفتوگراف اندازی بود»! و بعد ابراهیم خان در همان سفر فرنگ از شاه قاجار فیلم گرفت که با همان فیلم، مظفرالدین شد اولین هنرپیشه و آرتیست سینمای ایران.
حکایت مشروطه و عمر مظفرالدین!
با همه این کارهای جالب مظفرالدین که تاریخی بود و اصلا خودش تاریخ‌ساز بود اما معروف‌ترین کاری که مظفرالدین انجام داد صدور فرمان مشروطیت و تشکیل مجلس شورای ملی و همچنین امضاء نخستین قانون اساسی ایران در آخرین سال حیاتش بود که او را محبوب کرد. آن هم البته داستانی مفصل داشت و پس از مبارزه طبقات مردم برای مشروطه بود و کار امضای قانون اساسی که در واقع به نحوه تشکیل و فعالیت مجلس مربوط بود و اوایل «نظامنامه» خوانده می‌شد به روزهای آخر عمر مظفرالدین کشید و خیلی‌ها نگران بودند که چه خواهد شد. گویا برخی مفاد این قانون اساسی نیز با سرعت تهیه و تنظیم شد تا به عمر و امضای مظفرالدین برسد و «مخبرالسلطنه هدایت» که از درباریان بود چنین روایت کرده است: «روز به روز حال شاه بدتر و رقت‌آور[تر می‌شد]، دکتر... اظهار کرد که شاه هفته‌ای دیگر دوام نخواهد کرد و قانون اساسی حاضر نبود. دکتر را حاضر کردم که شاه را به هر تدبیر نگاه‌بدارد و کلاً مشغول نوشتن قانون اساسی شدند... من سعی در انجام کار داشتم که فرصت از دست نرود والا کی در آن‌موقع به جزییات آشنا بود و اگر به تعلل می‌گذشت، مظفرالدین‌شاه از دست می‌رفت و مشکل بود وسیله انتخابات به دست بیاید».
مظفرالدین هنگام مرگ از وخامت بیماری ارثی شاهان قاجار یعنی نارسایی کلیه به شدت رنج می‌برد و باز همان مخبرالسلطنه روایت کرده است که: «دو روز قبل از فوت، بنا شد شاه را پاشویه کنند. طاس و طشت حاضر شد. حال شاه تنفرآور است. پاها جوش‌کرده و از همه بدن ادرار[مایعات عفونی] خارج می‌شود. از چند نفر که حاضر بودند و اولی به تصرف کسی رغبت نکرد. من خجالت کشیدم دست بالا کردم و پای شاه را شستم.»
مظفرالدین عاقبت در ۱۲ دی سال ۱۲۸۵ شمسی و بنا بر برخی روایت‌ها روز ۱۷ یا ۱۸ دی آن سال درگذشت و به تاریخ پیوست و آخرین پادشاه ایران شد که این سعادت را داشت که در ایران بمیرد؛ آنها که از قاجار و پهلوی پس از او آمدند، خلع شدند و از ایران فراری شدند.
امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست
امروز ۱۲ دی مصادف با ۲ ژانویه میلادی و ۲۸ جمادی‌الاول هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.
ـ درگذشت «ابن رومی» شاعر مشهور عرب در سال ۲۸۳ قمری
ـ زادروز حاج «ملا علی میرزا خلیلی» فقیه و عالم بزرگ در سال ۱۲۲۶ قمری
ـ رحلت عالم مجاهد «میرزا محمد حسن آشتیانی» از رهبران نهضت تنباکو در سال ۱۳۱۹ قمری
ـ اختراع اولین ماشین نخ‌ریسی در انگلستان در سال ۱۷۷۰ میلادی
ـ رحلت آیت‌الله «مجتبی شهید کلهری» مشهور به «آقا مجتبی تهرانی» فقیه بزرگوار و استاد اخلاق در سال ۱۳۹۱ شمسی
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: سینمای ایران دوره قاجار مظفرالدین قاجار اتومبیل مشروطه فرمان مشروطیت قانون اساسی سینماتوگراف آرتیست تاریخ قانون اساسی کالسکه ها سفر فرنگ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۶۹۰۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در حوزه تئاتر رضوی باید از کلیشه پرهیز کرد/ اهمیت اجرای عمومی
به گزارش خبرنگار مهر، نمایشنامه «دارشکنه» از جمله آثار حاضر در هفدهمین جشنواره ملی تئاتر رضوی است که به نویسندگی و کارگردانی محمدرضا شاه‌مردی از ۱۷ تا ۲۱ اردیبهشت در سالن لایق شهر شیراز روی صحنه خواهد رفت.
شاه‌مردی درباره موضوع نمایش «دارشکنه» توضیح داد: این نمایش در واقع بازخوانی و قرائتی از برخی اتفاقات است که در دهه ۶۰ توسط منافقان رقم خورد. گروهی از زنان منافق در صدد بمب‌گذاری در مجلس روضه امام رضا (ع) هستند که برای خودشان تحولات روحی و معنوی رقم می‌خورد.
وی معتقد است «دارشکنه» سعی بر این دارد که به مخاطب متذکر شود تجلی صفات خوب و حسنه در آدمی نیاز به تکرار و تمرین و مراقبت دارد که الگوی کامل همه این صفات اهل‌بیت (ع) هستند.
نویسنده و کارگردان «دارشکنه» با بیان اینکه همیشه نمایش و نمایشنامه‌نویسی به عنوان موضوع فنی و تکنیکی برایش مطرح بوده است، یادآور شد: زمانی که دغدغه یا موضوعی برایم اولویت پیدا کرده یا ذهنم را به خود مشغول کند، تمام تلاشم بر پیاده‌سازی آن معطوف می‌شود و تمام اصول و قواعد تکنیکی را برای اجرای آن به کار می‌بندم. عموم این دغدغه‌ها مربوط به حوزه مقاومت و نمایش‌های دینی و آیینی است.
شاه‌مردی با اشاره به سابقه حضورش در دوره‌های قبلی جشنواره رضوی، تاکید کرد: وجود یک جشنواره فنی و تکنیکی مثل تئاتر رضوی باعث شده که موضوعات دینی و سیره رضوی از حوزه مسایل کلیشه‌ای چون زیارت و صرف شفا گرفتن خارج و به موضوعات و ایده‌های مختلف بیش از پیش پرداخته شود. در واقع جشنواره رضوی فرصتی را برای هنرمندان عرصه تئاتر فراهم کرده است تا برای خلق آثار هنری شاخص و منحصر به‌فرد در این حوزه به رقابت بپردازند.
این کارگردان تئاتر تصریح کرد: برای تولید آثار فاخر در حوزه رضوی علاوه بر پرهیز از کلیشه باید سیره و زندگی سراسر درس این امام همام را مورد توجه و مداقه قرار داد.
وی در پایان اظهار کرد: اینکه امسال هر گروه در شهر خود چند شب به اجرای عموم بپردازد اتفاق بسیار مبارک و خوبی است که امیدوارم این روند در حمایت از گروه‌ها مستمر باشد و سبب شود که بیش از پیش از زبان تئاتر به عنوان ابزاری هدفمند برای ترویج سیره رضوی و مباحث فرهنگ دینی بهره گرفته شود.
کد خبر 6093289
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان